Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2015

Επιθεωρητής Τολίκας - Δυο ιδιάζουσες περιπτώσεις

Ιούνιος 1958. Στο Βίτσι σε  ημερήσια
εκδρομή των μεγάλων  τάξεων. Πρώτος
από αριστερά ο Δημήτριος Γκολίτσης.
Κάποια μέρα του Ιουνίου στα 1958 μας ενημέρωσε ο δάσκαλος ότι εκείνη την ημέρα  θ΄ έρχονταν  στο μονοτάξιο σχολείο του χωριού μας ο επιθεωρητής για να κρίνει το έργο του. Ήταν κιόλας στο διπλανό χωριό της Βυσσινιάς. Όταν πέρασα στο Γυμνάσιο Καστοριάς, την ίδια χρονιά, έμαθα ότι δυο αδέλφια με κοντό παντελονάκι ήταν οι γιοι του επιθεωρητή Τολίκα. Το σχολείο μας στην Οξυά Καστοριάς εκείνη τη χρονιά είχε δώδεκα μαθητές, όσοι και οι μαθητές του Ιησού, όπως μας έλεγε ο δάσκαλός μας. Αυτό  αναπτέρωνε τις ελπίδες μας και νομίζαμε ότι με τέτοια βασική προϋπόθεση το σχολείο μας θα εφιστούσε  την ιδιαίτερη προσοχή του Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού. Μερικοί γίναμε και ολίγον υπεροπτικοί όταν  συναντούσαμε στην ημερήσια ετήσια εκδρομή τα άλλα παιδιά των διπλανών χωριών. 

Επιτέλους ο επιθεωρητής εμφανίστηκε κάπως αργοπορημένος. Αν και η ώρα ήταν περίπου 1.30΄ εκείνη την ημέρα δεν νοιώσαμε την πείνα μια και δεν είχε μείνει αρκετό σάλιο στο ουρανίσκο μας από την αγωνία της αναμονής.Εμφανίστηκε ντυμένος στη πέννα και στην τρίχα, που λέει ο λαός, με ένα στυλό στο τσεπάκι τού σακακιού του που φαίνονταν η λαβή του, κουρεμένος σε στυλ Αμερικάνου πεζοναύτη όχι όμως με μαλλιά πρασσέ, αλλά πατικωμένα με επιμέλεια και με έκδηλο αυστηρό ύφος που αποτυπώνονταν στο πρόσωπό του. Είχε ένα ιδιαίτερο προσόν, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, να εντοπίζει με ακρίβεια τους μαθητές εκείνους που δεν τελούσαν εν προόδω. Ξεκίνησε από τους μαθητές της δεύτερης τάξης. Εκείνη τη χρονιά δεν είχαμε μαθητές της τρίτης και της τετάρτης τάξης. Είπε στους δυο μαθητές της δεύτερης τάξης να γράψουν στο κίτρινο πρόχειρό τους, που εκείνη τη χρονιά μας το προμήθευσαν δωρεάν, λίγα λόγια για το χωριό μας. Μετά από λίγο πήρε από τον Τασούλη  το πρόχειρο και διάβασε τα γραφόμενα. Δεν είπε τίποτε, προφανώς έμεινε ευχαριστημένος και στη συνέχεια ζήτησε το πρόχειρο του Βασιλάκη. Το διάβασε αφεαυτού και στη συνέχεια ανέγνωσε: <<Το χωριό μας έχει πέτρες και μπούκες>>. Τι θα πει μπούκες [οξυές]*, δάσκαλε!; Είναι αυτά ελληνικά!!! αναφώνησε. Μετά το πέρας θάρθεις μαζί μου στο Σιδηροχώρι για να δεις πως διδάσκει εκεί ο δάσκαλος.

Εκείνη τη χρονιά το σχολείο μας είχε προμηθευτεί και έγχρωμες κιμωλίες  που αγοράσθηκαν από την πώληση της πατάτας που καλλιεργούσαμε  στον κήπο του σχολείου μας.
Ρώτησε στη συνέχεια ποια είναι τα ονόματά μας και πήγε στο πίνακα γράφοντας με την άσπρη όμως  κιμωλία :

-Ο πατέρας του Γιάννη  πήγε στη αγορά της Καστοριάς με  72 δραχμές [Αν βέβαια  ο μπαρμπαλιάς πουλούσε  ένα φορτιό ξύλα και ένα τενεκέ τυρί που μετέφερε κι αυτό πάνω στο σαμάρι του αλόγου του, σκέφτηκα]
-Με τα χρήματα αυτά αγόρασε τρία κιλά πορτοκάλια προς 3 δραχμές το κιλό [πορτοκάλια πολύσπορα και όχι μέρλιν ομφαλοφόρα και λιγόσπορα απολαμβάνανε τότε μόνο οι άρρωστοι και οι λεχώνες]. Τα πορτοκάλια δεν ήταν της εποχής και άρα το θέμα ήταν ολότελα θεωρητικό.
- Εννέα κιλά - εκείνη τη χρονιά καθιερώθηκε η μετατροπή των οκάδων σε κιλά και ο δάσκαλος μας ενημέρωσε ότι κάθε οκά είχε 1.280 γραμμάρια [αυτό δε μας το ρώτησε προς μεγάλη μας απελπισία] προς  50 λεπτά το κιλό. Τον Ιούνιο δεν είχαμε κρεμμύδια γιατί τότε τα φυτεύαμε.
-Τριακόσια γραμμάρια θρεψίνη προς 8 δραχμές το κιλό [θρεψίνη μας έφερναν οι πατεράδες μας μόνο τη Μεγάλη εβδομάδα για να μη γκρινιάζουμε από την παρατεταμένη νηστεία]. Πόσα χρήματα του μείνανε:

Ο επιθεωρητής, όπως προανέφερα, είχε μια ιδιαίτερη ικανότητα να εντοπίζει  τους μη αποδοτικούς μαθητές. Έτσι σήκωσε το Γιάννη της ΣΤ΄ Δημοτικού που τη μόνη πράξη που έκανε ήτανε αυτή των πορτοκαλιών σε ακέραιους αριθμούς. Επέπληξε πάλι το δάσκαλο. Ο δάσκαλος όμως του είπε: Θα σηκώσω στο πίνακα ένα μαθητή της δευτέρας δημοτικού που δεν έχει διδαχθεί τις τρεις πράξεις της αριθμητικής. Όντως έτσι κι έγινε και ο Τασούλης έβγαλε το αποτέλεσμα  ανακουφίζοντας το δάσκαλο που είπε: ιδιάζουσα περίπτωση η πρώτη ιδιάζουσα και η δεύτερη. Παρά ταύτα ο κ. Τολίκας δεν πήρε πίσω το λόγου του και υποχρέωσε το δάσκαλο να τον ακολουθήσει μέχρι το Σιδηροχώρι.  Εμένα  μου είπε να πάω  στην Πολυκέρασο, μισή ώρα πεζοπορία,  και να πω στο εκεί δάσκαλο, τον Ευθυμίου από το Δομοκό,  ότι  ο χειρότερος μαθητής να προσποιηθεί ότι είναι άρρωστος και να μείνει κλινήρης με διάφορα ματζούνια δίπλα του και κατά την επισττροφή μου να ξεχάσω το μονοπάτι. Την άλλη μέρα χτυπούσε τη γκλίτσα του στο πάτωμα, μια και είχε έρθει από το Παλαιομονάστηρο, Βελέτσι λέγονταν παλαιότερα, Τρικάλων και τη συνήθιζαν, λέγοντας ότι τέτοιου είδους προσβολή δεν την περίμενε. Και το όνομα αυτού Δημήτριος Παπαδημητρίου. Και συμπλήρωνε: υπηρέτησα και στα Λ.Ο.Κ. Όταν το Σεπτέμβριο με είδε με το καπέλο του Γυμνασίου μου είπε: <<Τι έχει να μας πει τώρα ο Τολίκας>>.


*ινδοευρωπαϊκή bha(u), λατινική fagus, γερμανική buche, ρωσική, byzina,βορειοελλαδικό σλαβικό ιδίωμα buka
*Kι όμως λέγαμε  τα αρχαϊκά: πλατέα, πλευμόνι (Λουκιανός) αντί των νεοελληνικών πλατεία και πνευμόνι και μας περιέπεζαν  στην πόλη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου