Ενδημική βλάστηση Βιτσίου

Τοπίο πριν τα πέντε πηγάδια
από όπου μερικώς υδροδοτείται
η πόλη της Καστοριάς

Σ' ένα βουνό η βλάστηση αλλάζει όσο διαφοροποιείται το υψόμετρο. Στο Βίτσι, όπως κατά κανόνα και σε κάθε βουνό διακρίνουμε τρεις ζώνες. Ξεκινώντας από  τα ριζά του όρους Βιτσίου, ανηφορίζοντας από Βυσσινιά σε υψόμετρο περίπου 700μ. αρχίζει  το πυκνό δάσος της Οξυάς. Οι βελανιδιές που υπάρχουν στη Βυσσινιά  δεν φύονται σε καμιά από τις τρεις προαναφερθείσες  ζώνες με εξαίρεση τις βελανιδιές μετρίου ύψους στα παλιά αμπέλια της Οξυάς σε υψόμετρο  περίπου 1.050μ. Ενώ στη μεσαία ζώνη σε υψομετρικό εύρος 1.100-1200μ. ευδοκιμεί το θεραπευτικό φυτό  πελίνο, γνωστό επιστημονικά ως Αρτεμισία το αψίνθιο.

Και στις τρεις ζώνες φύονται μανιτάρια που διαρκούν, τα ανοιξιάτικα, από τις αρχές Ιουνίου, εφόσον βρέξει και η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι άνω των 16 βαθμών Κελσίου αρχικά στην πρώτη ζώνη, ενδιάμεσα στη μεσαία ζώνη και τα τελευταία ίσως και αρχές Ιουλίου στη τρίτη ζώνη. Το κύριο όμως γνώρισμα της ενδημικής βλάστησης του Βιτσίου είναι η ρίγανη, γνωστή ως τσουμπρίτσα, και το κίτρινο διακοσμητικό ιδιαίτερο τριφύλλι που ευδοκιμεί μόνο κοντά στο χιονοδρομικό κέντρο. 

Τσουμπρίτσα. Φωτογράφηση με
 Μινόλτα  σε  πρόγραμμα Macro

Βοτάνι της Παναγιάς

Στα ρυάκια συναντά κανείς σαλέπι και μέντα και στη μεσαία ζώνη το σινάπι και σε ημίγονες πετρώδεις περιοχές το πύρεθρο που ευδοκιμεί κυρίως σε αφθονία   κατά μήκος της Αδριατικής. Τα άνθη του, αφού αποξηρανθούν, μετατρέπονται σε σκόνη, με εντομοκτόνεςιδιότητες. 
Το πύρερθρο μορφολογικά μοιάζει με το χαμομήλι. Η μόνη διαφορά είναι ότι τα άνθη του  είναι  ζωηρά ακόμα και αν βρέξει.

Επίσης κυρίως μέσα στις φτέρες ευδοκιμούν χαμοκέρασα και στη μεσαία ζώνη μπορείς να συναντήσεις το αμάραντο της Παναγιάς. Κι όμως στο γρανιτώδες δίζυγο βουνό του Βιτσίου στο Μάνκοβιτς, όπως είναι γνωστό στους στρατιωτικούς χάρτες, ενώ οι ντόπιοι το ονομάζουν γεροβίτσι ή γκράουρο συναντάς και τον αμάραντο που δεν παγώνει στις μεγάλες χαμηλές θερμοκρασίες, ίσως επειδή σκεπάζεται από το χιόνι.

* Το λήμμα της βικιπαίδειας Μάνκοβιτς . Αρτεμισία το αψίνθιο, Μέντα, Σαλέπι κα ,Σινάπι, είναι δικά μου.

Χαμοκέρασο

Το φυτικό εντομοκτόνο που παράγεται από το Πύρεθρο
δεν είναι τοξικό για τα θηλαστικά και είναι βιοδιασπώμενο,
γι΄αυτό θεωρείται ασφαλές και χρησιμοποιείται  στις
βιολογικές καλλιέργειες.